Vijf adviezen om condensvorming bij isolatie te voorkomen

Isolatie-experte Nele Ameye (Application Engineer bij Recticel Insulation) geeft vijf cruciale do’s en don’ts mee om condensvorming bij isolatie te vermijden. Advies van een professional voor professionals!

Samengevat:
1. Ventileren = vocht reduceren!
2. Isoleer een plat dak nooit langs de binnenzijde
3. Binnenisolatie van muren: vergeet het dampscherm niet!
4. Volg altijd de gouden 1,5-regel
5. Plaats één dampscherm aan de warme zijde van de isolatie! 

 

1. Ventileren = vocht reduceren!

Condensatie ontstaat doordat waterdamp uit de lucht condenseert. Om het risico in de isolatie te beperken, moet isolatie altijd gepaard gaan met ventilatie.

• Een mechanisch ventilatiesysteem laat je continu draaien op het ontworpen debiet.
• Bij natuurlijke ventilatie moet men regelmatig ramen openen om vochtige lucht af te voeren.
• Let op bij temperatuurschommelingen: warme lucht kan meer waterdamp bevatten. Bij afkoeling kan die damp neerslaan als condens. Extra ventilatie na intens vochtgebruik (bv. douche) is noodzakelijk.
• De relatieve luchtvochtigheid in een woning hoort tussen 40 en 60% te liggen; dit controleer je met een vochtigheidsmeter. Te droog kan voor fysische ongemakken zorgen bij de bewoners. Te vochtig verhoogt het risico op condensatie en vochtproblemen.

2. Isoleer een plat dak nooit langs de binnenzijde

Isolatie langs de binnenzijde van een plat dak leidt snel tot condensatieproblemen: 

• Het dampscherm is moeilijk perfect lucht- en dampdicht aan te sluiten. Mechanische bevestigingen en doorboringen door leidingen verminderen de werking.
• Bouwfysisch is de positie ongunstig: de draagstructuur en waterdichting vormen een koude, dampdichte laag boven de isolatie. Het dauwpunt ligt tussen isolatie en dakstructuur, waardoor condens zich ophoopt en niet kan wegtrekken.

 

 

3. Binnenisolatie van muren: vergeet het dampscherm niet!

Bij binnenisolatie van buitenmuren ontstaat risico op condensatie omdat de draagstructuur aan de koude zijde zit en het dauwpunt zich tussen isolatie en muur kan bevinden. Als je een buitenmuur langs binnen isoleert, moet je er dus zeker voor zorgen dat dampdeeltjes uit de lucht niet door de isolatielaag kunnen bewegen. 

• Pir-isolatie is dampdicht en beperkt de doorgang van waterdamp. Naden moeten correct worden afgedicht.
• In droge ruimtes kan afplakken met tape volstaan; combinatieplaten met gipskarton zijn geschikt en beperken het aantal naden.
• In vochtige ruimtes zijn combinatieplaten ongeschikt. Breng daar altijd een continu dampscherm aan de warme zijde aan.
• Bij akoestische isolatieplaten is een dampscherm steeds noodzakelijk, geplaatst over de metal studs, afgewerkt met gipskarton.
• Koudebruggen vermijden: altijd minstens 1 meter van de dwarse muur mee isoleren, bij voorkeur langs beide zijden.

4. Volg altijd de gouden 1,5-regel

Bij gecombineerde isolatiesystemen (bv. minerale wol tussen spanten met pir-isolatie erboven of eronder) is er risico op condensatie. Vuistregel:

• Plaats bij voorkeur altijd de meest dampopen lagen naar buiten toe. Eventuele dampdeeltjes moeten immers steeds zo gemakkelijk mogelijk naar buiten toe afgevoerd raken.
• Plaats je toch de meest dampdichte isolatie langs buiten? Zorg er dan voor dat de R-waarde van die isolatie minstens 1,5 keer zo groot is als de R-waarde van de meest dampopen isolatie langs de binnenzijde. Zo plaats je het dauwpunt voldoende ver naar buiten en ontstaat er geen condensvorming tussen beide lagen isolatie in. 

5. Plaats één dampscherm aan de warme zijde van de isolatie! 

Ten slotte deze cruciale tip. Op een uitzondering na (combinatieplaten met gipskarton in droge ruimtes) dien je altijd één dampscherm op de isolatie aan te brengen, langs de warme zijde, om te voorkomen dat dampdeeltjes zich in de isolatielaag begeven. Extra dampremmende lagen tussen isolatielagen worden het best zoveel mogelijk vermeden.

Maar wat als je nu een bestaand dak renoveert? Bij een hellend dak bevindt zich vaak al een dampscherm onder de minerale wol die tussen de spanten zit (aan de warme zijde), waaronder je dan een nieuwe isolatielaag kan aanbrengen. Bij een plat dak is er meestal een oude waterdichting aanwezig, waarop je een extra isolatielaag kan plaatsen. Die tussenliggende dampremmende lagen zijn niet ideaal. Maar ook dan kan je nog isolatielagen combineren:

Hellende daken:

• Plaats je de pir-isolatie onder de minerale wol? Dan moet je het dampscherm tussen beide lagen verwijderen of doorprikken.
• Plaats je de pir-isolatie boven de minerale wol (volgens het sarkingdakprincipe), dan dien je de 1,5-regel te volgen.

Platte daken:

• De 1,5-regel biedt altijd een zekere oplossing. Zorg ervoor dat de nieuwe isolatielaag boven op de oude dakbedekking 1,5 keer de R-waarde heeft van de al aanwezige isolatielaag.

Opgelet: vermijd luchtlagen in de opbouw! Lucht bevat immers altijd een hoeveelheid damp. Luchtverplaatsing is dus altijd een verplaatsing van waterdamp, mogelijk van een warmere naar een koudere omgeving, met condensvorming als gevolg.

 

Lees de volledige blog : Recticel Insulation